Onderzoek naar effectiviteit EMDR-therapie bij PTSS-symptomen na stressvolle gebeurtenis bij LVB

In haar klinische werk als EMDR-therapeut ziet Mariëlle regelmatig cliënten met PTSS-symptomen na een stressvolle gebeurtenis. Zij vertelt: “Een stressvolle gebeurtenis is een gebeurtenis die niet voldoet aan het A-criterium voor PTSS in de DSM-5. Doordat het A-criterium ontbreekt krijgen deze cliënten dus niet de diagnose PTSS. Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat EMDR-therapie een evidence based behandeling is voor PTSS. En dat deze ook voor de doelgroep mensen met een licht verstandelijke beperking toepasbaar en potentieel effectief is. Er is nog niet onderzocht of EMDR-therapie ook effectief is bij cliënten met een LVB of zwakbegaafdheid die geen diagnose PTSS hebben, maar wél de bijbehorende symptomen hebben na een stressvolle gebeurtenis. In de klinische praktijk behandelen we deze doelgroep al regelmatig met EMDR-therapie. Ik onderzoek nu in dit promotieonderzoek of EMDR-therapie bij deze doelgroep effectief is."

"We kijken niet alleen naar PTSS-symptomen maar ook naar bijkomende psychische klachten zoals angst- en stemmingsklachten en gedragsproblemen. Daarnaast onderzoeken we met een biosensor of EMDR-therapie effect heeft op fysiologische indicatoren zoals hartslag, hartvariabiliteit en huidgeleiding.”

Vier studies

Het onderzoek is opgebouwd uit 4 studies en start met een systematisch literatuuronderzoek. Het doel: het in kaart brengen van onderzoek op het gebied van stressvolle gebeurtenissen en de samenhang met PTSS-symptomen en bijkomende psychische klachten bij mensen met een verstandelijke beperking of zwakbegaafdheid.  In de tweede studie inventariseren de onderzoekers welke PTSS-symptomen en bijkomende psychische klachten volwassenen en kinderen met een LVB of zwakbegaafdheid hebben na één of meerdere stressvolle gebeurtenissen. De derde studie richt zich op het effect van EMDR-therapie bij deze doelgroep. In de vierde studie brengen de onderzoekers in kaart wat de cliënten die EMDR-therapie kregen, ervaren aan veranderingen, wat hun verklaringen zijn voor deze veranderingen en wat voor hen helpende en niet-helpende factoren zijn. 

De onderzoekers zijn nu bezig met de voorbereidingen van de studies en met de ethische goedkeuring. De planning is om het onderzoek eind 2026 af te ronden. In de tussenliggende periode verschijnen er artikelen over de bevindingen.

Het onderzoek wordt begeleid door Prof. dr. Robert Didden (Trajectum en Radboud Universiteit), prof. dr. Ramón Lindauer (Levvel en Amsterdam UMC), dr. Liesbeth Mevissen (Trajectum en Mevissenpsychotrauma) en dr. Nienke Peters-Scheffer (Driestroom en Radboud Universiteit).

Klankbordgroep

Er is een klankbordgroep met professionals en ervaringsdeskundigen van 's Heeren Loo. Zij worden meegenomen in de voortgang van het onderzoek en denken mee met de onderzoekers.