“miMakker Kiki geeft onvoorwaardelijk liefde”
Inge Goossens werkt al 28 jaar bij ’s Heeren Loo in verschillende functies. De laatste 13 jaar als deskundige totale en ondersteunende communicatie in Monster. Sinds begin 2022 heeft ze haar vaardigheden ingezet als miMakker Kiki. Een miMakker is een clown in de zorg, die contact maakt met mensen voor wie dat niet vanzelfsprekend is. Bijvoorbeeld bij mensen met een (ernstige) verstandelijke beperking of mensen met dementie. Na een proefperiode is haar inzet nu een vast onderdeel van de behandelmogelijkheden in Monster.
“In het verpleeghuis van mijn schoonmoeder kwam ik voor het eerst in contact met het werk van een miMakker. Mijn schoonmoeder is zwaar dementerend en zij had heel leuk contact met de miMakker. Je zag echt dat ze opleefde. Het leek me zo mooi om het zelf ook te doen. Na een kennismakingsweekend en een auditiedag werd ik toegelaten tot hun opleiding met stages en wekelijkse lesdagen van maart tot december 2021. Ik heb er veel over mezelf geleerd.
Spelen met wat zich aandient
Als miMakker Kiki maak ik contact met een ander, zonder taal. Dat hoeft helemaal niet altijd met een lach te zijn. Ik sluit aan bij de emotie van dat moment, dus ook bij verdriet. Maar een clown is altijd puur en een beetje onhandig. En dat wekt vaak plezier op bij de ander. Mijn rode neus en clownskleren geven me een vrijbrief om op allerlei manieren af te stemmen; met geluiden, houding of mimiek. Ik heb daarin geen vooropgezet plan. Het is echt spelen met wat zich aandient en me laten verrassen. Ik leer daar steeds beter op te vertrouwen, dat geeft veel vrijheid. Doordat ik met een open hart en met liefde contact zoek, kan een ander die warmte en die liefde onvoorwaardelijk ervaren. Als clown heb ik daar zo’n 30 minuten per cliënt voor. Het is mooi dat dat kan, want tijd is vaak schaars in het huidige zorgsysteem.
miMakker Kiki is een behandeling binnen mijn functie als deskundige totale en ondersteunde communicatie. Daarom hou ik ook contact met de gedragswetenschappers. Zij zien vaak de hulpvraag bij een cliënt: van moeilijk contact kunnen maken tot ongelukkig zijn. Vervolgens formuleren we een doel en evalueren we dat regelmatig.
Bij een cliënte die in zichzelf gekeerd is, bijvoorbeeld, stap ik niet meteen op haar af. Eerst voel ik aan of ik dichterbij mag komen. Ik kijk van een afstandje en maak wat geluid, soms met een muziekdoosje. Als de cliënt reageert, kom ik voorzichtig dichterbij. Wendt zij zich af, dan doe ik een stapje terug. Zodra er reactie is, speel ik vandaaruit weer verder. Vaak speel ik heel klein om uit te proberen waar de ingang tot contact zit. Soms duurt het een tijd voor de ander zich daaraan durft over te geven en uit zichzelf oogcontact maakt of glimlacht. Zo probeer ik een cliënt een beetje naar buiten te halen en zijn belevingswereld te vergroten.
Een sessie werkt langer door
Met een cliënt die weinig plezier in zijn leven had, heb ik inmiddels een heel mooi contact. Zodra ik zijn woonkamer binnenkom, zie ik hem alert worden. Hij steekt zijn hand naar mij uit en trekt mij dichtbij; neus tegen neus. Of hij pakt mijn hand, gaat ermee klappen of trekt hem tegen zijn mond. Dat doet hij ook wel bij begeleiders. Maar zij vinden dat hij het bij clown Kiki intenser beleeft en dat hij meer plezier laat zien. Ook na de sessie is hij veel meer ontspannen. Een sessie werkt dus langer door.
Op dit moment speel ik om de 14 dagen voor 2 cliënten van een groep en wekelijks voor 3 cliënten van een groep. Zij hebben hulpvragen waarbij de behandeling wel 1/2 tot 3/4 jaar duurt.
Meestal krijg ik veel energie van mijn werk als miMakker Kiki en kom ik hyper terug op kantoor. Maar soms zijn er ook momenten in het contact, dat ik het eventjes niet meer weet. Als clown mag ik dat gewoon laten zien. Dat kan een reactie bij de cliënt uitlokken, die daar bijvoorbeeld om moet lachen. Ik merk dat begeleiders het ook prettig vinden om te zien dat het ook bij anderen niet altijd lukt om contact te maken. Die herkenning geeft openheid om daar over te praten. Na een sessie praat ik meestal nog even met de begeleiders om te horen wat hen is opgevallen en of er nog vragen zijn. Dan komen er vaak verhalen los.
Soms geef ik workshops voor de medewerkers om hun te vertellen en te laten ervaren dat je elementen uit de miMakkusmethode ook prima kan gebruiken zonder rode neus. Denk aan het afstemmen, het vertragen van je handelingen – bijvoorbeeld heel langzaam een ketting om doen - en insteken op emotie.
Open en puur
De opleiding heeft me zelf ook veel gebracht. Ik ben vrijer geworden in het aangeven van hoe ik zelf in het leven sta. Het helpt me om beter en onderzoekend te luisteren. En het leert mij de kracht van open en puur zijn en te laten zien wat iets met me doet. Doordat je het spelenderwijs ervaart, helpt me dat ook in het dagelijks leven. Maar dat leerproces is nog lang niet klaar hoor.
Het mooie aan mijn werk als miMakker Kiki is dat ik al spelend contact heb met cliënten en dat we daar samen plezier aan beleven. Ook anderen zien dat. Zo kreeg ik laatst een enorm compliment van een begeleider: ‘Inge wat jij doet, is onvoorwaardelijke liefde geven!’ Dat raakte me.”
